Nazal polipler, özellikle kedilerde daha sık görülen ancak köpeklerde de rastlanabilen, solunum yollarını etkileyen iyi huylu büyümelerdir. 2 cm çapa kadar büyüyebilirler.
Nazal Polip Nedir?
Nazal polip, burnun arka kısmı (nazofarenks), kulak kanalı veya geniz bölgesinde gelişebilen, genellikle saplı ve yumuşak yapılı, iltihap kökenli iyi huylu bir doku büyümesidir. Polipler mukozal dokunun anormal çoğalmasıyla oluşur ve çoğunlukla kronik inflamasyonlara bağlı olarak gelişir.
Kedi ve Köpeklerde Görülme Farklılıkları:
- Kedilerde daha yaygın ve genellikle genç yaşlarda (1-3 yaş arası) görülür.
- Köpeklerde daha nadir, ancak genellikle yaşlı bireylerde rastlanır.
Nazal Poliplerin Nedenleri Nelerdir?
Nazal poliplerin oluşum nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerle ilişkilendirilir:
- Kronik üst solunum yolu enfeksiyonları
- İmmün sistem bozuklukları
- Uzun süreli alerjik reaksiyonlar
- Kulak ve burun arasındaki östaki borusu yoluyla yayılan enfeksiyonlar
- Genetik yatkınlık (özellikle bazı kedi ırklarında)
Belirtiler: Kedi ve Köpeklerde Nazal Polip Nasıl Anlaşılır?
Nazal polipler büyüyerek burnun arka bölgesini, genzi ve hatta orta kulağı etkileyebilir. Bu nedenle belirtiler, büyümenin konumuna göre değişkenlik gösterir.
En Sık Gözlenen Belirtiler:
- Tek taraflı burun akıntısı (çoğunlukla irinli veya kanlı)
- Burun tıkanıklığı (horlama, solunumda zorlanma)
- Ağızdan nefes alma
- İnleme veya miyavlamada değişiklik (ses kısıklığı)
- Yutma güçlüğü veya öğürme
- Baş eğikliği, denge kaybı (orta kulak tutulumu varsa)
- Kulak akıntısı veya kötü koku (nazofaringeal polipler, kulak yoluna kadar uzanabilir)
- Gözlerde sulanma veya şişlik
- İştahsızlık ve kilo kaybı (ileri vakalarda)
Kedilerde nazal polip, bazen ağız yoluyla dışarı sarkabilir ve gözle görülür hale gelebilir.
Nazal Polipler Nasıl Teşhis Edilir?
Veteriner hekim, polip şüphesi taşıyan hayvanlarda ayrıntılı bir değerlendirme yapar. Teşhis için aşağıdaki adımlar izlenebilir:
1. Fiziksel Muayene:
- Ağız ve burun boşluğu gözlemlenir.
- Stetoskopla solunum sesleri dinlenir.
- Kulak içi muayenesi yapılır (otoskop ile).
2. Endoskopi:
- Ağız ve burun içi detaylı şekilde görüntülenebilir.
- Nazal veya nazofaringeal polip doğrudan gözlenebilir.
- Gerekirse biyopsi alınabilir.
3. Radyografi ve Tomografi:
- Polipin yerleşim yeri, büyüklüğü ve çevre yapılara olan etkisi değerlendirilir.
- Orta kulak tutulumu şüphesi varsa baş röntgeni veya BT taraması tercih edilir.
4. Sitoloji ve Histopatoloji:
- Alınan doku örneği laboratuvarda incelenerek polip ile tümör gibi başka kitlelerin ayrımı yapılır.
Tedavi Süreci: Nazal Polip Nasıl Tedavi Edilir?
Nazal poliplerin kesin tedavisi, cerrahi müdahale ile polipin alınmasıdır. Tedavi planı genellikle şu adımlardan oluşur:
1. Cerrahi Müdahale:
- Ağız içinden veya burun yoluyla endoskopik olarak polip çıkarılır.
- Gerekirse kulak kanalına uzanan polipler de temizlenir.
- Bazı durumlarda ventral bulla osteotomi adı verilen cerrahi prosedür gerekebilir (özellikle kulak tutulumu olan kedilerde).
Not: Basit çekme işlemleriyle alınan poliplerin %40’a varan oranlarda tekrar edebileceği unutulmamalıdır.
2. Tıbbi Tedavi (Destekleyici):
- Antibiyotikler: Enfeksiyon riski için.
- Antienflamatuar ilaçlar: Şişlik ve ağrıyı azaltmak için.
- Kortikosteroidler: Nüks riskini azaltmak için bazı olgularda kullanılır.
- Göz ve kulak damlaları: Lokal semptomların kontrolü için.
3. İyileşme Süreci ve Takip:
- Operasyon sonrası 1-2 haftalık iyileşme süreci olur.
- Şikayetlerin tekrar etmemesi için düzenli veteriner kontrolü şarttır.
- BT veya endoskopi ile periyodik görüntüleme gerekebilir.
Nazal Poliplerden Korunma Mümkün mü?
Polip oluşumu doğrudan engellenemese de aşağıdaki önlemler riski azaltabilir:
- Kronik enfeksiyonların erken tedavisi
- Bağışıklığı destekleyici takviyeler
- Düzenli veteriner kontrolleri
- Hijyenik yaşam alanları sağlanması
- Solunum yollarını tahriş edici çevresel etkenlerden (toz, duman, kimyasal spreyler) uzak durulması
Sonuç: Erken Müdahale Hayati Öneme Sahiptir
Kedi ve köpeklerde nazal polipler, masum gibi görünen burun akıntısı ya da horlama gibi belirtilerle başlayıp ciddi solunum problemlerine kadar ilerleyebilen bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve doğru cerrahi yaklaşım, tedavide başarılı sonuçlar alınmasını sağlar. Veteriner hekim gözetiminde yapılan detaylı muayeneler ve uygun tedavi süreciyle, evcil dostlarınız sağlıklı bir yaşama kavuşabilir. Yazımızda anlatılan belirtileri taşıyan bir evcil hayvanınız varsa, aşağıda bulunan telefon numaramız üzerinden bizlere ulaşarak detaylı bilgi alabilir, en kısa sürede bir randevu planlayabilirsiniz.
