Ozonun stratosferde bulunan en önemli gazlardan biri olduğu bilinir. Ozon, 3 atomlu oksijen molekülüdür. Güneşten gelen UV ışınlarını filtreler ve medikal alanlarda da kullanılır. Bu alanlardan biri de hayvanlarda ozon terapi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ozon tıbbi alanlarda bakterisid (bakteri öldürücü), virüsid (virüs öldürücü) ve fungusid (mantar öldürücü) olarak kullanılır. Bu etkileri sebebiyle pek çok alanda kullanımı yaygındır.
Endüstriyel alanlarda da ozon kullanıldığı bilir. Pek çok alanın vazgeçilmezi olan ozon, elektiriksel bir aktivite vasıtasıyla üretilir. Üretilen ozon, oksijenle bir arada kullanılır.
Yoğun miktarda dezenfektan özelliği göstermesinin keşfinden itibaren ozon tıbbi olarak da kullanılmaya başlamıştır. Bu kullanım günümüzden 20 yıl öncesine kadar vardır. Son yıllarda daha çok popüler hale gelen ozon kullanımı, kullanıldığı her alanda başarılı ve olumlu etkileri sebebiyle destekleyici ya da tamamlayıcı olarak tedavilere eşlik eder. Pek çok tedavi yönteminde ozonun kullanımı yaygınlaşmıştır. Bu yaygınlaşan alanlardan biri de hayvanlara uygulanan ozon terapidir. Veteriner hekimler, tedavileri tamamlayacak ya da destekleyecek şekilde ozon terapisine ilişkin çalışmalar yaparak çeşitli tedavi protokolleri hazırlamaktadır. Bu tedavi protokollerinin sayısının hızla arttığı bilinir.
Bu terapiyi araştıranların en sık sorduğu sorudur. Ozon, 3 atomlu oksijen molekülüdür. Ozon, renksiz ve atmosferin üst seviyelerinde bulunan bir gazdır. Ozonun en önemli özelliği ham maddesinin oksijen olması ve depolanıp saklanamayan tek gaz olmasıdır. Yani tedavide kullanılan ozon aslında saf ozon değildir. Tedavi amaçlı ozon, her zaman oksijenle karıştırılarak kullanılır.
Beyaz kan hücrelerinin oluşmasını artırır, bu hücrelerin fonksiyonlarını düzenler. Ozon gazı, bakteri virüs ve mantarları dezenfektan özelliği sayesinde öldürür. Doğal dezenfektan olarak kullanılır. Canlıların bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu özelliği sayesinde pek çok hastalıkta destekleyici tedavi olarak kullanılır. Kanser hücrelerinin çoğalmasını ve sıçramaları engeller. Kırmızı kan hücrelerini destekleyici bir özelliğe sahiptir. Kandaki oksijen miktarını artırır. Böylece dokulara daha fazla oksijenin ulaşmasını sağlar. Metabolizmada var olan doğal ağrı kesicileri aktive eder. Böylece ağrı kesici bir özelliğe sahip olur.
Ayrıca ozon hücre içindeki solunumu hızlandırır. Kurşun, cıva türevi metal zehirlenmelerinden sonra oluşan atıkların atılımını hızlandırır. Kanın kıvamını açarak kan akışını hızlandırır.
Tıpkı insanlarda olduğu gibi oldukça fazladır. Bu etkilerden bazıları ise şunlardır:
- Hücre metabolizmasını aktive etmek
- Eritrosit metobolizmasını uyarmasıyla kanın oksijen taşıma seviyesini arttırması ve bu sayede dokulara daha fazla oksijen gitmesini sağlar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek
- Serbest radikal miktarını düşürmek
- Kan kıvamını açıp, kanın akışkan olmasını sağlamak
- Kan dolaşımını düzenlemek
- Bedendeki oksidasyonu sağlayarak virüs, bakteri ve mantarları öldürmek
- Beyaz kan hücrelerinin oluşumunu ve ayrıca bu hücrelerin fonksiyonlarını artırır
- Bağışıklık sistemini güçlendirmesi sayesinde enfeksiyonlara karşı direnci sağlar
- Kanser hücrelerinin çoğalmasını ve yayılmasını engellemek
- Kandaki oksijen seviyesini artırmak
- Metabolizmadaki doğal ağrı kesicilerin açığa çıkarmak
Bu etkilerinin yanı sıra ozonun, hücre metabolizmasını yenilediği bilinir. Ayrıca ozon, hasarlı dokuların hızla iyileşmesini sağlayabilir.
Ozon terapisinin uygulama alanları oldukça geniştir. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Cerrahide ozon: yöntemler esnasında yoğun enfeksiyon görülen yaralarda, flegmonlarda, kırıklarda, ilerlemiş olan enfeksiyon vakalarında, abselerde ve fistüllerde, arteriyel dolaşım bozukluklarında, proklit ve kolit tedavilerinde sıkça kullanılan ozon, cerrahiyi destekleyici şekilde yan tedavi gibi kullanılır.
- Ortopedide ozon: Diz artrozu, gonoartroz, romatoid artrit gibi hastalıklarda ozon destekleyici ya da tamamlayıcı tedavi şeklindeki kullanımı oldukça yaygındır.
- Diş hekimliğinde ozon: Dezenfeksiyon ve epitelyal yara iyileşmesinde, diş çürüklerinde ve oldukça ağrılı bir hal alabilen aftların tedavisinde destekleyici ya da tamamlayıcı tedavi şeklinde sıkça kullanıldığı bilinir.
Bu alanların dışında ozon, ağır metal zehirlenmelerine (örneğin kurşun ve cıva gibi…) ya da sebebi değişebilen pek çok zehirlenme durumunda etkili bir tedavi olarak bilinir.
En çok kullanıldığı durumlar arasında ilk akla gelen şunlardır:
- Enfeksiyon
- İltihaplanma
- Doku hasarı
- Kanser
- Üst solunum yolu hastalıkları
- Köpeklerde görülen kanlı ishal hastalığı (parvoviral enteritis) tedavisinde
- Kalça displazileri, artrit vb pek çok eklem problemi tedavisinde
- Kronik kulak enfeksiyonları
- İdrar yolu sorunları, çeşitli genital enfeksiyonlar ve prostat hastalığında
- Böbrek yetmezliği
- Göz hastalıkları
- Kedilerde gençlik hastalığı esnasında
- Kedi corona virüs (Fip Hastalığında)
- Bütün oluşan yaraların tedavisinde
- Büyük açık yara tedavilerinde doku üretiminin artması amacıyla
Bu durumların dışında hayvanlarda özellikle evcil hayvanlarda ozon terapisi kullanımı oldukça yaygın bir şekilde veteriner hekimler tarafından tercih edilir.
Hayvanlar cilt sorunlarında ozon terapi: Ciltteki çeşitli kızarıklıklarda, piyodermalarda, alerjik dermatitlerde, apselerde ve yaralarda, genel olarak derin sıyrıklarda ve dekubitis yaralanmalarında sıkça veteriner hekimler tarafından tercih edilen bir yöntemdir.
Hayvanlarda ağrı kesici olarak ozon terapi : Enflamasyon ya da ağrı azaltmak için sıkça tercih edilir. Bu alanda kullanılan ozon tedavisi, ortopedik ya da yumuşak doku ameliyatlarından sonra oluşan ağrılarda sıkça kullanıldığı bilinir. Ayrıca akut ya da kronikleşmiş ağrıların giderilmesinde de genel olarak tercih edilen bir uygulamadır.
Hayvanlarda nörolojik sorunlarında ozon terapi : Hayvanların kafa travmaları ya da omurilik iltihabı problemlerinde sıkça veteriner hekimler tarafından tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
Hayvanlarda kronik ya da akut Lyme hastalığında ozon terapi : Ağrıyı hafifletmesi ve hastalığa sebebiyet veren patojene saldırması nedeniyle veteriner hekimler tarafından sıkça tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
Hayvanların ağız hastalıklarında ozon terapisi : Stomatitte, diş eti iltihaplarında ve diş apselerinde bu sorunlu diş problemlerinin tedavisini hızlandırmak ve ortadan kaldırmak için sıkça tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
Hayvanlarda kanser ve otoimmün problemlerinde ozon terapisi : Sağlıklı hücrelerin, sorunlu hücreleri tedavi etmedeki özelliklerini güçlendirdiği ve artırdığı için ayrıca ozonun hasarlı ya da kötü hücrelere saldırdığı bilindiği için sıkça tercih edilen bir yöntem olarak kullanılır.
Hayvanların kulak problemlerinde ozon terapisi : Semptomların iyileşmesinde yardımcı olmasından başka maya ya da bakteri kaynaklı oluşan enfeksiyonların sebep olduğu akut ya da kronikleşmiş otit tedavisinde sıkça tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
Hayvanların göz problemlerinde ozon terapi : Gözlerde oluşan enfeksiyonlarda ya da yine gözlerde oluşan alerjinin neden olduğu problemler için sıkça tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar. Bu alanda ayrıca oküler enfeksiyonlarının tedavisinde de sıkça ozon kullanıldığı bilinir.
Hayvanların gastrointestinal problemlerinde ozon terapisi : Hayvanların kabızlık, ishal ya da irritabl bağırsak sendromunda sıkça tercih edilen bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
Bu hastalıkların yanı sıra hayvanlarda ozon terapisi yardımcı tedavi olarak da kullanılabilir. Ozon terapisi, bedenin oksijen ihtiyacından fazlasını sunabildiği için homeopati ve kayropraktik tedavilere yardımcı tedavi şeklinde eşlik eder. Ozon terapi bunlara ek olarak, ilaç tedavisine hiçbir şekild yanıt vermeyen evcil hayvanlarda sıkça kullanılır. Çünkü ozon terapi hem ilacın etkinliğini artıran bir yöntemdir hem de zengin oksijenli içeriği ile geleneksel ve modern tedavi yöntemlerinin etkilerini artırır.
Hayvanın ihtiyacına göre farklı şekillerde uygulanabilmektedir. Bu yönteme veteriner hekim karar verir. En sık yapılan ozon terapi uygulamarından biri majör ve minör otohemoterapi yöntemidir. Bu yöntemde ozon, hayvandan alınan kanla karıştırılır. Bu elde edilen karışım yeniden hayvana enjekte edilir. Rektal uygulama yönteminde ise ozon gazı bir kateter vasıtasıyla direkt makat içine enjekte edilebilir. Bu uygulamada rektal bölgedeki her hücreye ozon gazı temas edebilir. Bazı hasta hayvanlarda her gün kullanıldığı bilinir.
Eklem içi uygulanan ozon terapi enjeksiyonları, artrit vb şiddetli ağrıya sebep olan eklem hastalıkların olması durumunda kullanılır. Bu yöntem, ozon gazının eklem içine enjekteksiyonun yapılması esasına dayanır. Bazı durumlarda ozon PRP, hyaluronik asit ile mixlenerek kullanılır.
Soluma(Inhalasyon) yöntemiyle uygulanan ozon terapi hayvanların bu uygulamadan 3 saat ile 24 saat arasında değişen bir süre sonunda yangısal reaksiyonun aktifleşmesinden sorumlu olan nötrofillerin (bakterilerin ve yabancı cisimlerin ortadan kaldırılmasında oldukça etki sahibi olan akyuvarlar) sorun olan alana göç ederek ve fagositik (patojenlere karşı korunma sağlayan hücreler) eylemde artma görüldüğü bilinir. Ayrıca bu yöntemde ozon sağlıklı hücreleri desteklerken, anormal hücre varlığı varsa bu hasarlı hücrelerle de savaşır.
Kanserli dokuya ozon terapisi, USG eşliğinde iç organlarda meydana gelen kanserli hücrelere ve deri tümörleri üstüne uygulanabilir. Bütün evcil hayvanların kanser tedavisinde uygulanan radyasyon veya kemoterapi tedavisine ek olarak bu iki tedaviden önce ve sonra ozon terapisi uygulanan hayvanların genel olarak iştahlarının arttığı görülür. Ayrıca radyasyon ve kemoterapi tedavilerine ek olarak ozon terapisi uygulanan hayvanlarda genel olarak kanser için uygulanan iki tedavinin yan etkilerinde ciddi ölçüde bir azalma görülmektedir.
Torba yöntemi ile ozon terapi, bu yöntemde deri de yoğun olarak görülen enfeksiyonlarda kullanılır.
Kulak hastalıklarında ozon terapi, bu yöntemde kulak içi ozonla yıkanabilir ya da salinle ozon karışımı kullanılabilir.
Bazı deri enfeksiyonlarında ise ozon zeytinyağı ile karıştırılarak çeşitli deri enfeksiyonlarında lokal olarak uygulanır.
Bazı veteriner kliniklerinde hayvanlara ozon saunası uygulaması da yapılmaktadır. Bu uygulamada hayvanın boyun ve baş kısmı dışarıda olacak vaziyette yine ozon gazı ve oksijen gazı karışımına hayvanın vücuduna maruz bırakılır. Bu uygulama sıcaklığı 40 derece olan ve oldukça güçlü su buharı üreten ve adına ozon sauna denen bir çeşit kabinlerde uygulanır. Hayvanların ozon saunada kalma süreleri 15 dakika ile 20 dakika arasında değişmektedir. Ozon sauna uygulaması yapılan bütün hayvanların bu uygulamanın sonrasındaki birkaç günde iyi hissettikleri bilinir. Ozon sauna uygulamasının amacı, cilt sorunlarını, kronikleşen ekstremite iskemisi problemleri olan hayvanların tedavi sürelerini hızlandırmak ve tedaviyi kalıcı hale getirmektir. Bu yöntem ayrıca ciddi yanıklar, yaralanmalar, cerrahi operasyon işlemlerinin giderilmesi, kronik ülser tedavisinde de sıkça tercih edilmektedir.
Özellikle kedi ve köpeklerde sıkça ozon terapi kullanıldığı bilinir. Ancak evcil hayvan sahipleri “Ozon tedavisi evcil hayvanıma zarar verir mi” gibi soruları merak etmektedir. Ozon terapi yöntemi insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da sıkça tercih edilen güvenilir bir tedavi yöntemi olabilmektedir. I. Dünya Savaşı’ndan itibaren ozon terapinin varlığı bilinir. Bu sebeple yaklaşık bir yüzyıldır kullanılan ozon terapi yöntemi güvenilirdir. Çünkü pek çok yerde kullanımının nasıl yapılacağı, karışımların oranı ve hangi hastalığa ne zaman uygulama yapılacağı veteriner hekimler tarafından bilinmektedir. Ozon terapi hayvanlarda bazen destekleyici tedavi olarak da kullanılır. Örneğin antibiyotik tedavisinin ozon terapi ile desteklenmesi, hayvanın iyileşme sürecini kısaltır. Bu sebeplerle rahatça ve güvenle hayvanların tedavisinde yer verilmelidir.
Bir Yanıt
Sokaktan bulduğum kediye fip teşhisi kondu yaklaşık 70 gündür EİDD kapsül kullanılıyor ozon terap destek amaçlı uygulanmasını düşünüyorum . Seans ücreti kaç seansta sonuç alabileceğimize dair bilgi vermenizi rica ediyorum .