İç Dış Parazit Aşısı Nedir? Ne Zaman Uygulanır?
Evlerimizde yaşayan minik dostlarımızın sağlığını korumak ve güçlendirmek hepimizin görevi. Evcil hayvanlarda sıklıkla görülen parazit ise, minik dostunuzun ve sizin yaşam kalitesini düşürecektir. Ayrıca tedavi edilmeyen parazitler, sadece evcil hayvanları değil insanların sağlığını da olumsuz yönde etkiliyor. İç dış parazit aşısı ise hem onların hem de sizin sağlığınızı koruyacak en önemli uygulamalardan biri. Parazit, küçük bir uygulamayla önlenmektedir.
İçindekiler
İç Dış Parazit Aşısı Nedir?
İç dış parazit aşısı, özellikle tüylü dostlarınızın sağlığını korumak için gereklidir. Dış parazit aşısı, deri altına veya tüylere yerleşen kene, pire vb. parazitlere karşı koruma sağlarken iç parazit aşısı iç organlara yerleşen tenya, kurt vb. parazitler için etkilidir.
Parazitler, sadece hayvanlar için değil insanlar için de son derece tehlikeli olabiliyor. Hayvanlardan insanlara geçen hastalıkların başlıca sebeplerinden biri parazitlerdir. Bu nedenle evde yaşayan ve insanlarla sık sık iletişimde bulunan tüylü dostlarımız için parazit uygulaması yapılır.
Tüylü dostunuz için iç parazit aşısı yaptırmadan önce, iç parazitlerin neler olduğunu merak edebilirsiniz. İç parazitler, gözle görülmeyecek kadar küçük ama tehlikeli mikroorganizmalardır.
Kedi ve köpeklerde sıklıkla görülen ve hastalıklara sebep olan bazı parazitler:
- Yuvarlak Kurt ve Tenyalar: Bağırsak kurdu olarak bilinen bu rahatsızlık, özellikle kedi ve köpeklerde yaygın olarak görülür. Kancalı kurt veya diğer ismiyle yuvarlak kurt, ince bağırsağa yerleşir ve bu noktayı kapatır. Tenyalar ise bağırsak duvarına yapışır ve dışkıda gözükür.
- Protozoa: Özellikle yavru kedilerde görülür. Şiddetli ishal ile başlayan süreç ani ve hızlı kilo kaybıyla sonuçlanabilir.
- Kalp Kurdu: İsmi yanlış anlaşılsa da kalp kurdu, karaciğer hastalığına yol açar. Sivrisinek ısırıklarıyla meydana gelebilir ve hem kedileri hem de köpekleri etkiler.
İç parazitler, genel olarak canlıların organlarından ve kanından beslenmektedir. Tedavi edilmediği takdirde üzerinde ya da içinde yaşadığı canlı için tehlikeli sonuçlara yol açabilir.
Dış parazit, kedi ve köpeklerde en yaygın görülen sorunlardan biridir. Minik dostunuz dışarı çıkıp gezmiyor olsa bile siz dışarı çıktığınız sürece dış parazit tehlikesi devam eder. Dış parazit aşısı ise onları korurken doyasıya sevmenizi de sağlayacaktır.
Kedi ve köpeklerde en çok görülen dış parazitler:
- Kene: Evcil hayvanınızın üzerine yerleşen keneler, gözle görülebilir parazitlerdir. Kenelerin çenelerinde, çengelli bir iğne yer alır ve bu iğne ile deri üstüne yerleşirler. Dolayısıyla keneyi koparıp atmak daha büyük sorunlara yol açabildiği gibi evcil hayvanınızın acı çekmesine neden olur. Özellikle köpeklerde lyme hastalığına yol açabilir.
- Pire: Gözle görülebilen, çok küçük, hızlı ve siyah renkli canlılardır. Vücuttaki kanı emerek beslenirler ve çok hızlı bir şekilde üreyebilirler. Evcil hayvanlar için çok rahatsız edici olabildiği gibi insanlara geçme tehlikesi de bulunur.
- Akarlar: Bakteriyel enfeksiyonların en büyük sebebidir. Evcil hayvanlarda ya da dışarda yaşayan hayvanlarda sıklıkla görülebilir.
Uyuz gibi yaygın bilinen bir hastalık da parazitler sebebiyle oluşur. Genellikle bakımsız ve sokakta yaşayan hayvanlarda görülür. Yoğun ve şiddetli kaşıntı ile oldukça rahatsızlık vericidir.
Kedilerde iç dış parazit aşısı ilk defa 6 – 8 haftalıkken yapılır. İlk aşının uygulanmasıyla birlikte iç dış parazit aşısı 2 – 3 ayda bir yapılabilir. Aşı ya da ilaçların etken süreleri birbirinden farklıdır. Ancak bir yaşını geçen kediler için 3 ayda bir iç dış parazit aşısının uygulanması gerekir.
Kedilerde iç dış parazit aşısı macun, krem, toz vb. farklı formlarda uygulanabilir. Her formda yüksek koruyuculuk sunar.
Kedilerde iç dış parazit aşısını yaptırmamak, evcil hayvanınızın sık sık hastalanmasıyla sonuçlanacaktır. Aynı zamanda sürekli yorgun bir görünümde olabildikleri gibi son derece tehlikeli hastalıklar da bulaşabilir.
Köpeklerde iç dış parazit aşısı, yavru köpekler için 6 – 8. Haftalarda yapılır. Özellikle dışarı çıkan köpekler için dış parazit aşısını mutlaka üç ayda bir yaptırmak gerekir. Köpekleri için aşı yaptırmak istemeyen evcil hayvan sahipleri, ilaç yoluyla da parazitten kurtulabilir. Aynı durum kediler için de geçerlidir.
Köpeklerde iç dış parazit aşısı 3 ayda bir düzenli olarak yaptırılmalıdır. Etken maddeler, ömür boyu bir koruyuculuk sağlamaz. Bu nedenle iç ve dış parazitlerden korunmak, periyodik uygulamalarla mümkün hale gelir.
Birçok evcil hayvan sahibi dışarıyla temas etmeyen evcil hayvanı için parazit uygulamasına gerek olmadığını düşünür. Özellikle kedilerin, ömür boyu evde yaşaması parazit için uygun bir aday olmadıklarını düşünmenize sebep olabilir. Ancak bunun çok yanlış bir yargı olduğunu belirtmekte fayda var.
Siz dışarı çıktığınızda veya dışardaki hayvanları sevdiğinizde istemeden tüylü dostunuza parazit bulaştırabilirsiniz. Ayrıca kedinizin balkonda vakit geçirirken kuş pislikleriyle temas etmesi ya da balkonun yere olan yakınlığı da parazit bulaşmasına neden olur. Diğer bir sebep ise evcil hayvanınızın dışarda giydiğiniz ayakkabılarla oynamasıdır.
Parazitten kaçınmak için kedi ve köpeklere, çiğ et vermemelisiniz. Çiğ et, parazit bulaşma riskini artırır.
Parazit bulaşmasına neden olan en büyük sebeplerden biri de evde birden fazla evcil hayvan bakmaktır. Öte yandan kedi ve köpek bakımı veya temizliğinin yetersiz yapılması da parazit bulaşmasına neden olacaktır.
Köpeklerde ve kedilerde görülen parazit belirtileri, aynı şekilde kuşları da etkileyebilir. Ayrıca kuşlar, parazit kaynaklı hastalıklara karşı daha hassastır.
Parazit, canlıların yaşam kalitesini doğrudan düşürür. Özellikle yavru kediler, parazitlere karşı daha açıktır ve atlatması daha zor olabilir. Kedilerde dış parazit belirtileri genellikle gözle görülür kaşıntı, lezyon ve kene olarak öne çıkar. Tüylerini düzenli olarak taramak ve bakım yapmak dış paraziti kısa sürede fark etmenizi sağlayacaktır.
Kedilerde iç parazit belirtileri daha yavaş ilerleyebilir ve özellikle yoğun bir hayat yaşayan evcil hayvan sahipleri, iç paraziti anlamakta geç kalabilir. Kendiniz, aileniz ve evcil hayvanınız için belirtilere dikkat etmeniz şarttır.
- Nefes alırken zorlanma ve hırıltılı solunum
- Yeme bozuklukları
- İshal
- Dışkıda kan
- Tüy renklerinde matlaşma
- Yorgun ve bitkin görünüm
- Karında şişkinlik
- Kusma
- Öksürük
- Yoğun kaşıntı
- Tüylerin güçsüzleşmesi ve aşırı dökülme
- Cilt lezyonları
- Deri üzerinde kızarıklık
- Kulaklarda yoğun kir
Dış parazit yaşayan kediler, bir süre sonra iç parazit yaşayabilir. Bu nedenle kedilerde parazit belirtileri fark edildiğinde veterinere başvurmanız önemlidir.
Köpekler, dış parazit aşısı olmadığı takdirde parazit kaynaklı hastalıklara daha kolay yakalanabilir. Özellikle dışarı çıkmaları ve diğer hayvanlarla sık sık temasta bulunmaları parazite yakalanma riskini artıracaktır. Köpeklerde parazit için doğal tedavi yöntemi bulunmadığı için belirtileri takip etmek ve periyodik uygulamaları yaptırmak gerekir. Aynı şekilde kedilerde parazit için doğal tedavi yoktur.
- Sık sık gaz çıkarma,
- Karın şişkinliği,
- Kanlı ishal,
- Tüylerde renk değişimi, zayıf ve mat tüyler,
- Kaşıntı,
- Deri üzerinde kızarıklık ve yaralar,
- Anemi (diş etleri solgunsa anemi kaynaklı olabilir).
